တခါက ေက်ာင္းဆရာတစ္ဦးဟာ ေက်ာင္းသားေတြရဲ့ အျမင္ေတြကို သိခ်င္တာမို႔
စမ္းသပ္မႈတစ္ခုကို လုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ ေက်ာက္သင္ပုန္း(Blackboard) မွာ
မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္းကို ဆဲြျပလိုက္တယ္..။ အဲဒါကို ၾကည့္မွတ္ခိုင္းျပီး
ခဏေနေတာ့ ေက်ာက္သင္ပုန္းရဲ့ တျခမ္းမွာ မ်ဥ္းသံုးေၾကာင္းကို ယွဥ္ဆဲြျပလိုက္တယ္။ ေနာက္ဆဲြတဲ့ မ်ဥ္းသံုးေၾကာင္းထဲမွာ ပထမ မွတ္ခိုင္းတဲ့ မ်ဥ္းနဲ႔ အရြယ္တူ အေျဖမွန္တစ္ခုပါတယ္ဆိုတာကိုလည္း အသိေပးလိုက္ျပီးတဲ့ေနာက္ မ်ဥ္းသံုးေၾကာင္းထဲမွ
အေျဖမွန္ကို ေရြးေပးဖို႔ ေက်ာင္းသားအားလံုးကို ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဒီေမးခြန္းဟာ
အရမ္းလြယ္ပါတယ္။ အေျဖမွန္ဟာ B ျဖစ္ပါတယ္။ လူတိုင္းသိနိုင္တဲ့ ေမးခြန္းကို
ေမးလိုက္တဲ့ ဆရာဟာ ဒီေမးခြန္းကို မေမးခင္ လွည့္ကြက္တစ္ခုကို စီစဥ္ျပီးမွ ေမးခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလွည့္ကြက္ကေတာ့ အတန္းထဲရွိ ေက်ာင္းသား တစ္ဦးကလဲြရင္
က်န္အတန္းသားအားလံုးကို ေမးခြန္းရဲ့အေျဖကို A ကို ေရြးခ်ယ္ေပးဖို႔ ၾကိဳတင္သင္ၾကားထားခဲ့ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္..။
ဒါဆို A ကို ေရြးဖို႔ အေျပာမခံရတဲ့ တစ္ဦးတည္းေသာ ေက်ာင္းသားဟာ ဘယ္အေျဖကို ေရြးမယ ္လို႔
သင္ ထင္ပါသလဲ..
၀မ္းနည္းစရာေကာင္းစြာပဲ.. ထိုေက်ာင္းသားဟာ အေျဖမွန္ကို
ေျဖဖို႔ၾကိဳးစားျပီးမွ အမ်ားအေျဖကို သာေျဖခဲ့ပါတယ္။
ဆရာက ဒါဟာ အုပ္စုရဲ့
လႊမ္းမိုးမႈေၾကာင့္ ျဖစ္မယ္လို႔ ေတြးမိတာမို႔ သူ႔အျမင္ ေသခ်ာဖို႔အတြက္
စာသင္ႏွစ္တစ္ႏွစ္အတြင္း တစ္ဦးခ်င္းစီ (၁၈ၾကိမ္) စမ္းသပ္မွန္း မသိေအာင္
တိတ္တိတ္ စမ္းသပ္ခဲ့တယ္။ သူ စမ္းသပ္ခဲ့တာ ေက်ာင္းသားေပါင္း ၂၃၀ကို
ျဖစ္ပါတယ္။
စမ္းသပ္ခ်က္အရ ၃၆ ရာခိုင္ႏႈန္းေသာ ေက်ာင္းသားေတြဟာ
အုပ္စုကေျဖတဲ့အေျဖကိုပဲ တခ်ိန္လံုး ေရြးခ်ယ္ၾကတာကို ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ဆရာက
အေျဖမွန္သိသာေအာင္ မ်ဥ္းရဲ့ အရြယ္ကို (အေျဖမွန္နဲ႔ အေျဖမွား
အရြယ္ကြာေအာင္ ) အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းဆဲြခဲ့တယ္။ ဒါလည္းပဲ အုပ္စုရဲ့ group pressure က
ဆက္ျပီး လႊမ္းမိုးေနတာကို ေတြ႔ခဲ့တယ္။ (တကယ္ေတာ့
သူတို႔ဟာ အေျဖကို သိရဲ့သားနဲ႔ အုပ္စုထဲမွာ ေနလိုစိတ္ေၾကာင့္ အမ်ားစုကို
အတိုက္အခံ မျငင္းလိုစိတ္ေၾကာင့္ အေျဖမွားကုိ မစဥ္းစားပဲ
ေခါင္းညိမ့္လိုက္ၾကတာလို႔ ဆရာ ေကာက္ခ်က္ခ်လိုက္ရပါတယ္)
ဆရာ့စမ္းသပ္ခ်က္မွာ
ကိုယ့္အျမင္အတိုင္း ေျဖတဲ့သူအနည္းငယ္ကေတာ့ ဆက္လက္က်န္ေသးတာမို႔ သေဘာက်စြာ
သူတို႔ရဲ့အျမင္ကို ေစာင့္ၾကည့္စမ္းသပ္မႈကို ဆက္လက္လုပ္ခဲ့တယ္။
အဲဒါကေတာ့ ကိုယ့္အျမင္အတိုင္း အေျဖမွန္ကိုေျဖေနတဲ့ ေက်ာင္းသားကို
အေဖာ္တစ္ေယာက္ တဲြေပးလိုက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အေျဖမွန္ကို ေျဖသူေနာက္တစ္ေယာက္ ထည့္ေပးလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေျဖမွန္ကို ေျဖေနသူဟာ သူနဲ႔
အေျဖတူ ေက်ာင္းသားရသြားတဲ့အခါ အေျဖမွန္ကိုပဲ အားရတက္ၾကြစြာ တင္ျပလာတာကို
ေတြ႔ရတယ္။
သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ရင္းႏွီးသြားျပီ ဆိုတဲ့အခါက်ေတာ့ ဒုတိယအဆင့္အေနနဲ႔ အေဖာ္ေက်ာင္းသားကို
အေျဖမွားကို တမင္ေျပာခိုင္းလိုက္တယ္။ ဒီအခါမွာ အေျဖမွန္ကို
သာေျဖေလ့ရွိသူေက်ာင္းသား ဟာ သူ႔အေဖာ္ေျပာတဲ့ အေျဖမွားကို
လိုက္လံေရြးခ်ယ္လာတာကို ေတြ႔ခဲ့ရတယ္.. (အေဖာ္မင္တတ္တဲ့ စိတ္ထားေလးေၾကာင့္ အမွန္တရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳမိျခင္းဆိုတာကို ဆရာ လက္ခံလိုက္ရတယ္)
ဆရာဟာ
ရလာဒ္ေတြကို ၾကည့္ျပီး စိတ္မေကာင္း ျဖစ္လာခဲ့တာမို႔... တကယ္လို႔မ်ား
အေဖာ္မရိွေတာ့ရင္ အရင္အတိုင္း ျပန္ေျဖဦးမလားလို႔ ေတြးမိတာေၾကာင့္
ထပ္မံစမ္းသပ္ခဲ့ျပန္တယ္။ အေဖာ္ေက်ာင္းသားကို တျခားအခန္းမွာ အလုပ္တစ္ခုနဲ႔
ခိုင္းလိုက္ျပီး အတန္းကို စာဆက္ေမးတဲ့အခါ အေျဖမွန္ေျဖသူ ေက်ာင္းသားဟာ
အရင္လို တစ္ဦးတည္းနဲ႔ အေျဖမွန္ကို မွန္ေအာင္ မေျဖနိုင္ေတာ့ပဲ အုပ္စုရဲ့
အေျဖ ဒါမွမဟုတ္ (သူ႔အေဖာ္ ေျဖမယ္ထင္ေသာ) တျခား အေျဖမွားကိုသာ ေျဖတာကို
ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ (အေဖာ္ရဲ့
စြန္႔ပစ္ျခင္းကို မခံစားလို၊ မခံစားနိုင္တဲ့ စိတ္ထားေလးေၾကာင့္
အမွန္တရားကို မ်က္ကြယ္ျပဳလိုက္ျခင္းျဖစ္လိမ့္မယ္ဆိုတာကို ဆရာ
လက္ခံလိုက္ရတယ္)
အဆိုးဆံုးအေျခအေနကေတာ့ တကယ္လို႔မ်ား
အေဖာ္ေက်ာင္းသားကို တျခားအခန္းကို သြားခိုင္းတာမဟုတ္ပဲ
အေျဖမွားအုပ္စုထဲကို ျပန္၀င္သြားေစျပီး အုပ္စုကအေျဖမွားကို ေျဖျပေစရင္ေတာ့
“စမ္းသပ္ေစာင့္ၾကည့္ခံ ေက်ာင္းသား”ဟာ အုပ္စုထဲက အေျဖမွားကိုသာ
မ်က္စိမွိတ္ေျဖဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္းဟာ ၉၅ % အထိ ျဖစ္သြားခဲ့ပါတယ္.. ((..'))
Solomon
E. Asch's experiment ကို ဖတ္ျပီး ကၽြန္မသာ စမ္းသပ္ေစာင့္ၾကည့္ခံ
ေက်ာင္းသားျဖစ္ခဲ့ရင္ ဘယ္လိုေက်ာင္းသားျဖစ္မွာလဲလို႔ ကၽြန္မကိုယ္ကၽြန္မ ျပန္ဆန္းစစ္မိတယ္။
ေသခ်ာပါတယ္ အၾကိမ္ ၁၀၀မွာ ၉၅ၾကိမ္ေလာက္ မွားတဲ့ဘက္မွာ ကၽြန္မပါေနမွာပါ။
တကယ္ဆို အခုအသက္အရြယ္နဲ႔ ကၽြန္မမွာ အေတြ႔အၾကံဳေတြ၊
ထိုက္သင့္တဲ့ အသိပညာေတြနဲ႔
ကိုယ္ပိုင္စဥ္းစားေတြးေခၚနိုင္စြမ္းေတြ ရွိေပမယ့္ မ်ားေသာအားျဖင့္
ကိုယ့္အျမင္ကို လြတ္လပ္စြာ ေပးမျမင္ျဖစ္ခဲ့ပါဘူး။ ကိုယ့္ေရွ႔က ျမင္ေနရ၊
ၾကားေနရတဲ့ အရာေတြထဲမွာ တခါတခါ အေျဖမွန္ မဟုတ္တာေတြပါေနတဲ့အခါ အေျဖမွန္
မဟုတ္ဘူးလို႔ သိေနေပမယ့္ အေျဖမွန္ကို ထုတ္မေျပာျဖစ္ဘူး။ မမွန္ဘူးလို႔
သံသယရွိေနတဲ့အရာေတြကို မွန္တဲ့အေျဖရတဲ့အထိ အခ်ိန္ယူ မရွာမိပဲ အမ်ား
သတ္မွတ္ထားသလိုပဲ အလြယ္လက္ခံ သေဘာတူပစ္လိုက္တယ္။ ဒါကိုဒီလိုနည္းနဲ႔
ေျဖရွင္းရမယ္လို႔ သိထားတာကို ဟိုလိုနည္းနဲ႔ ေျပာင္းလဲ အေျဖမရွာမိဘူး။
တကယ္ေတာ့.
အေၾကာင္းအရာေတြကိုထင္ျမင္သံုးသပ္တဲ့အခါတိုင္းမွာ ကၽြန္မရဲ့ အေတြးအေခၚေတြ
သေဘာထားေတြဟာ ကိုယ့္အထင္ ကိုယ့္အျမင္ပါလို႔ ေျပာျဖစ္ေပမယ့္ ၅၀
ရာခိုင္ႏႈန္းေက်ာ္ေက်ာ္က သူမ်ားျမင္သလို၊ သူမ်ားေတြးသလို၊ အမ်ားသေဘာထား..
အမ်ားအျမင္.. အမ်ားကိုယ္နဲ႔ ငါ ျဖစ္ေနခဲ့သလိုပဲ။ အမွန္တရားဆိုတာေတြကို
ကိုယ့္အျမင္နဲ႔ ကိုယ္တိုင္ေလ့လာ သိဖို႔၊ သိတဲ့အခါ ထုတ္ေဖာ္ေျပာရဲဖို
ဆိုတာေတြ အတြက္ ငါ ..အမ်ားၾကီးလိုေနေသးပါလား.လို႔ ဒီေန႔ ကၽြန္မကိုယ္ကၽြန္မ
ေ၀ဖန္ေနမိခဲ့ပါတယ္..။
(Solomon E. Asch's experiment)က တဆင့္ လသာည..ရဲ့ ေတြးတာျဖစ္ပါတယ္။
13 comments:
တကယ္ကို ေကာင္းတဲ့ ပို႕စ္ေလးပါ လသာညေရ... ဟုတ္တယ္..ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ျပန္ဆန္းစစ္မိတယ္ ...မွားတဲ့ဘက္မွာပဲနဲ႕တူတယ္..ျပင္ဖို႕ၾကိဳးစားမယ္ေလ
ပညာေပးထားလုိ႔နဲနဲေတာ႔ရလုိက္တယ္ ျဖဴတာကုိျဖဴမွန္းသိလဲ
အမ်ားက မည္းေနေတာ႔သူလဲလုိက္ျပီးမည္(မဲ)ရတဲ႔အျဖစ္ေပါ႔ေနာ္
ဆရာလုိခ်င္တဲ႔အေျဖက အေျဖမွန္ အျဖဴဆုိတာလဲသူမသိဘူေလ
လတ္တေလာ အေျခအေနေတြအတြက္မ်ား ေရးေလသလားးး နာ့အစ္မရယ္...... း)))
ဒီလိုစာမ်ိဳးေလးေတြ ေစာင္႔ေနတာ မမ း) ...အမ်ားႀကီးေရးပါဦးေနာ္
အမ်ား မုိးခါးေရ ေသာက္ေတာ့လဲ ၀ုိင္းေသာက္လုိက္ၾကတာပါဘဲ အမ။ အေျခအေနက အမွန္တရားထက္ လတ္တေလာ ေကာင္းက်ိဳးကုိဘဲ စဥ္းစားရမဲ့ ေခတ္ေရာက္လာၿပီကုိး။။
သူႀကီးမင္း ျဖစ္ပါတယ္။ း)
ေတြးစရာေတာစရာပုိ႔စ္ေကာင္းေလးပါ
သင္ယူသြားပါတယ္ အမွန္ကမွား မွားကမွန္ျဖစ္ေနတဲ႔ အျဖစ္ေတြကုိ ထုိးေဖာက္ရဲဖုိ႔ႀကိဳးစားပါ႔မယ္
အမေရ..
စာေတြဖတ္ခ်င္လို႕ေစာင့္ေနတာေနာ္
အခုမွဘဲစာျပန္ေရးေတာ့တယ္..
ကၽြန္ေတာ္လည္း မွားတဲ့ဘက္မွာ လိုက္မိမွာပါပဲ........
ကၽြန္ေတာ္ကေတာ႔ ... ေျပာင္းျပန္ပဲ ...
မွန္တာလဲ မွားတာလားေတာ႔ မသိဘူး ...
အမ်ားႀကိဳက္ကို သိပ္မလုိက္ျဖစ္တာမ်ားတယ္ ...
တခါတေလ အဲဒါကေတာင္ ေရလိုက္ငါးလိုက္
သိပ္မဟုတ္ဘူး ေျပာခံထိေသးေတာ႔ ... :D
မွားတာကေတာ့ ေျပာမေနနဲ႕မွားကို မွားခ်င္တာ....အမ်ားေသာက္တဲ့ ေကာ္ေကာ္ဆိုရင္ ဘာမွ ျဖစ္မွာ မဟုတ္ဘူး အခုေတာ့ အဆန္းတၾကယ္ ခ်စ္သူ႕သီးသြားစမ္းတာ....မွားခ်က္ကေတာ့ ေလးဘက္ကိုသြားရတယ္ း)း) ေနာက္တခါေတာ့ လလေရ ခ်စ္သူ႕သီးဆိုရင္ေတာ္ျပီဗ်ိဳ႕....
တရြာလံုးနဲ႕ တေယာက္ဆိုတာ သိတယ္ မဟုတ္လား မွန္တာေတြ ေျပာလြန္းလို႕ ရြာျပင္ထုတ္ခံရတယ္ေလ ရွိပါေသးတယ္ လလ ရဲ႕
ခ်စ္တဲ႕
အမေရႊစင္
စာေတြ ေရးတာဝမ္းသာတယ္ မ်ားမ်ားေရးပါဗ်ဳိ႕
ဟုတ္လား ... (^^)
သေဘာက်လြန္းလိုု႔ ရွယ္လိုုက္ပါၿပီ။ ဘယ္လိုုအေႀကာင္းေႀကာင့္ပဲၿဖစ္ၿဖစ္ မွားတဲ့ဘက္မွာရပ္မိရင္ေတာ့ ဒါဏ္မကင္းပါဘုူး။ သတိရွိၾကဖိုု႔ပါ
Post a Comment