လူသားအခ်င္းခ်င္းေျပာဆိုဆက္ဆံေရးမွာ ၉၀%ျဖစ္တဲ့ စကားလံုးမဲ့ေဖာ္ျပခ်က္ေတြကအေရးပါလွတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးဆက္ဆံၾကတဲ့အခါ စကားလံုးအျပင္ ေလသံအနိမ့္အျမင့္၊ မ်က္ႏွာအမူအရာ၊ လက္ဟန္ေျခဟန္၊ အရင္ေျပာခဲ့တဲ့ စကားအဆက္အစပ္ စတာေတြကို ပူးတဲြျပီးသံုးၾကတယ္မဟုတ္လား။ တခါတေလလည္း ဘန္းစကားကိုသံုးတတ္ၾကတယ္၊ ဒါမွမဟုတ္ ကုိယ္အခ်င္းခ်င္းသာသိတဲ့ လ်ိဳ႕ ၀ွက္စကားနဲ႔လည္း ေျပာေနၾကတာရွိတယ္ေလ။ ဟုတ္တယ္ဟုတ္။
ဒီလိုမ်ိဳး စကားရဲ့အဓိပၸါယ္ကို နည္းအမ်ိဳးမ်ိဳးႏွင့္ေျပာၾကတဲ့အခါ တခါတေလၾကေတာ့ အဓိပၸါယ္က တကယ္ေျပာလိုက္တဲ့ စကားအနက္အတိုင္းမဟုတ္ပဲ အျခားအဓိပၸါယ္ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။
ဥပမာေပးရရင္ ထမင္းစား၀ိုင္းမွာ တစ္ေယာက္ေယာက္က သူ႔ကို “ဆား”ေပးလိုက္စမ္းကြာလို႔ ေျပာတယ္ဆိုပါေတာ့။ ပံုမွန္ေလသံႏွင့္ေျပာရင္ တကယ္ကို ဟင္းကေပါ့ေနလို႔ ဆားလိုခ်င္လို႔၊ တကယ္“ဆား”ယူေပးခိုင္းတာ။ တကယ္လို႔ ေလသံက မာေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ “ေသြးတိုးလို႔ အငံမစားေစခ်င္တာကို အငံေတြ စားေနလို႔ရြဲ႕ ေျပာတာ၊တကယ္“ဆား”ေပးစရာမလိုဘူး။
ဒါေပမဲ့လည္း ကၽြန္မတို႔တေတြဟာ အျမဲတမ္းေတာ့ ကိုယ္သိျပီးသားအသိနဲ႔ တျခားသူရဲ့ ခံစားခ်က္ေတြကို ဖမ္းမိဖို႔ မျဖစ္နိုင္ၾကဘူး။ တခါတေလ အျခားလူ ေျပာလာတဲ့စကားကို အဓိပၸါယ္အမွန္အတိုင္း မေ၀ဖန္နိုင္ဘူး။ အေျခအေနအခ်ိန္အခါ လိုက္ျပီး စကားလံုးေတြက အမ်ိဳးမ်ိဳး အနက္အဓိပၸါယ္ရွိေနၾကတာ ဆိုေတာ့ ကိုယ္သိျပီးသားအသိေတြက ရႈပ္ေထြးကုန္တယ္။ အဲဒီအခါ တဖက္လူကို တုန္ျပန္လည္းမေျပာနိုင္ပဲ ဘာဆက္လုပ္ရမွန္းမသိပဲ ဆြံအသြားတတ္တာမ်ိဳးရိွတယ္။ စကားလံုးအဓိပၸါယ္ထဲမွာ မလႈပ္နိုင္ေအာင္ခ်ည္ထားခံရသလိုမ်ိဳး။ အဲဒါကို the double bind theoryလို႔ေခၚပါတယ္။
ကေလးဘ၀မွာ အမ်ားဆံုးၾကံဳရတတ္တာေလးေျပာျပဦးမယ္။ ဥပမာ ကေလးတစ္ေယာက္ကို သူ႔အေမက ေတာ္ေတာ္ခ်စ္ဖို႔ေကာင္းတဲ့ကေလးပဲလို႔ ေျပာလိုက္တယ္ဆိုပါေတာ့။ ဒါကို ကေလးက ခါတိုင္းဒီလိုေျပာရင္ လုပ္ေနၾကအတိုင္း အေမ့ရင္ခြင္ထဲ၀င္မလို႔ ေျပးလာလိုက္တယ္။ ကေလး မသိတာက အျပင္မွာ အလုပ္လုပ္လာရလို႔ ေမာလာတဲ့သူ႔အေမက သူေဆာ့ထားလို႔ ုရႈပ္ပြေနတဲ့ အခန္းကို ၾကည့္ရင္း မ်က္ႏွာတည္ၾကီးနဲ႔ ေျပာေနတာဆိုတဲ့ အခ်က္ကိုပါ။ အေမက ကေလးကို စိတ္ဆိုးေနတဲ့အခိုက္အတန္႔ဆိုေတာ့ အရင္လို ဆီးၾကိဳမေပြ႔ဘူး။ ဒီအခါမ်ိဳးမွာ ကေလးရဲ့အေတြးႏွင့္ စိတ္ခံစားမႈပိုင္းဆိုင္ရာမွာ ရႈပ္ေထြးသြားေစပါတယ္။ ကေလးဘ၀မွာ အဲလိုအျဖစ္အပ်က္မ်ိဳး မၾကာခဏၾကံဳလာခဲ့ရင္ ကေလးဟာ သံသယမ်ားတဲ့သူျဖစ္လာဖို႔ ရာခိုင္နႈန္းမ်ားျပီေပါ့။
အဟင္း တကယ္က အခုရက္ပိုင္းေလးမွာ အၾကီးအကဲ(တကယ္ဆို မိဘလိုမ်ိဳးေနရာက )ဆီမွ အဓိပၸါယ္ႏွစ္ခြျဖစ္တဲ့ ရံုးစာကို လက္ခံရရွိျပီးေနာက္ပိုင္း ဒီကေလး( လသာည)မွာ အဲဒီစာကို commentလည္းမလုပ္နိုင္၊ ဘာဆက္လုပ္ရမွန္းမသိပဲ ဘာမွမလုပ္ရင္ေကာင္းမလားစဥ္းစားရင္းးးး ။ ေၾသာ္ ဒါဟာ the double bind theory၊ the double bind theory.....the double bind theory အရ ပါလားလို႔ :D
လသာည ျဖစ္ပါသည္။
the double bind အေၾကာင္း ရုပ္ရွင္လည္း ရွိတယ္ဆိုလား? မၾကည့္ဘူးေပမဲ့ http://search.barnesandnoble.com/The-Double-Bind/Chris-Bohjalian/e/9781400047468
1 comment:
လသာည သိပ္မစဥ္းစားနဲ ့...အားလံုးအဆင္ေျပဖို ့ျဖစ္လာတယ္လို ့ယူဆလိုက္ပါ
Post a Comment