ရာနိုမမို

ရာနိုမမို ဆိုတဲ့ လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး လူအမ်ားက ေျပာၾကတယ္။ သစ္ေတာမွာေန သစ္ေတာမွာၾကီး သစ္ေတာကိုစားလို႔ သစ္ေတာ့ရဲ့ စားျခင္းကို ခံရတဲ့ လူမ်ိဳးတဲ့.. ဒါေပမဲ့ သူတို႔က သဘာ၀တရားကို အမွန္အတိုင္း လက္ခံလို႔ သဘာ၀ကို ခ်စ္တတ္သူေတြလို႔ သူတို႔ကို သူတို႔ယံုၾကည္ၾကတယ္။ ရာနိုမမုိလူမ်ိဳးေတြက နိုင္ငံတကာက အဂၤလိပ္လို Yanomamo Yanomami ႏွစ္မ်ိဳး ေခၚေပမဲ့ ဂ်ပန္ေတြကေတာ့ ရာနိုမမိ ヤノマミ လို႔ပဲေခၚပါတယ္။ ရာနိုမမိုဆိုတဲ့ အဓိပၸါယ္ကေတာ့ သူတို႔ဘာသာစကားရဲ့ အဓိပၸါယ္အတိုင္း ေျပာရရင္ “လူသား”လို႔ ဆိုလိုပါတယ္။

သူတို႔ဟာ ဘရာဇီးနိုင္ငံနဲ႔ ဗနဲဇဲြလားနိုင္ငံ (စာလံုးေပါင္းမွားရင္ ျပင္ဖတ္ေပးပါေနာ္) ၾကား နယ္စပ္က အေမဇံုေတာထဲမွာ ေနထိုင္ၾကတယ္။ ၾကီးမားနက္ရိႈင္းလွတဲ့ အေမဇံုေတာထဲက ရာနိုမမို လူမ်ိဳးေတြဟာ ၂၀ရာစုအေစာပိုင္းအထိ ျပင္ပကမာၻနဲ႔ အဆက္အစပ္မရွိပဲ တသီးတျခား ကမာၻေလးတည္ေထာင္ျပီး ေနထိုင္ၾကီးျပင္းခဲ့ၾကတယ္.။ သူတို႔ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈေတြကို အစဥ္အဆက္ (အခုထိ) ထိန္းသိမ္းခဲ့ၾကတယ္။

၂၀ ရာစုရဲ့ ေႏွာင္းပိုင္း ကာလေတြမွာေတာ့ ေခတ္သစ္ကမာၻက လူသားေတြက သူတို႔ကို ေတြ႔ရွိသြားျပီး ေလ့လာစရာ သတၱ၀ါတစ္မ်ိဳးကို ေတြ႔သလို အမ်ိဳးမ်ိဳးေလ့လာသုေတသနလုပ္ေနၾကတဲ့အတြက္ အခုေခတ္မွာေတာ့ ဒီလူမ်ိဳးေတြဟာ နာမည္ၾကီးလာခဲ့တယ္ေပါ့..။

သူတို႔စုေပါင္းေနထိုင္တဲ့ ဘဲဥပံုသ႑န္အိမ္လိုအရာကို shabono လို႔ ေခၚတယ္။ shabonoဆိုတဲ့ ၾကီးမားတဲ့ အေဆာက္အဦးတစ္ခုထဲေအာက္မွာ လူ၅၀ကေန လူ၄၀၀ အထိ စုေပါင္းေနထိုင္ၾကျပီးေတာ့ အလုပ္တာ၀န္ကိုယ္စီကို ခဲြထားတယ္။ အဲဒီ ၾကီးမားတဲ့ အိမ္ကို သစ္ေတာထဲမွာ ရွိတဲ့ သစ္ပင္ သစ္ရြက္ သစ္ခက္နဲ႔ ေဆာက္ၾကတာ ျဖစ္လို႔ မုန္တိုင္းနဲ႔ အင္းဆက္ပိုး စသည့္ဒဏ္ကို ခံနိုင္ေလာက္ေအာင္ တာရွည္မခံၾကဘူး။ ဒါေၾကာင့္ အိမ္တခါေဆာက္ရင္ တစ္ႏွစ္ ႏွစ္ႏွစ္ပဲ သံုးျပီး စြန္ပစ္တတ္ၾကတယ္။

စား၀တ္ေနေရးအတြက္ေတာ့ အမဲလိုက္တယ္။ ငါးဖမ္းတယ္။ ေမြးျမဴေရးေတာ့ မလုပ္တတ္ဘူး။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ေရႊ႔ေျပာင္းေတာင္ယာ အလုပ္ကို လုပ္လာၾကတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ပဲြေတာ္ေတြ လုပ္တဲ့အခါ ရြာနားနီးစပ္ေတြကို ဖိတ္ျပီး အၾကီးအက်ယ္လုပ္ေလ့ ရွိတယ္။ သမိုင္းအရ သူတို႔လူမ်ိဳး သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္ဟာ စစ္တိုက္ရင္း ေသၾကရတယ္။ စစ္ပဲြမွာ ေအာင္နိုင္သူေတြမွာ မိန္းမမ်ားမ်ားနဲ႔ ကေလးမ်ားမ်ားယူနိုင္တယ္။

လသာည ဖတ္ရင္း မ်က္လံုးျပဴးသြားရတဲ့ စိတ္၀င္စားတဲ့ အခ်က္တစ္ခု သြားေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒါက မိန္းမကို ေယာကၤ်ားက စိတ္တိုင္းက် ရိုက္ခြင့္ရွိတယ္၊ (ဒါေလာက္က မ်က္လံုးမျပဴးေသးဘူး။ လာမယ္..ဆက္ဖတ္ၾကည့္ပါဦး ) အဲဒါကို မိန္းမက ေက်နပ္စြာ ခြင့္ျပဳရတယ္၊ ဒါဟာ ခ်စ္ျခင္းကို ကိုယ္စားျပဳတယ္လို႔ ခံယူတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္တဲ့၊ အရိုက္ခံရျပီးရင္လည္း သူတို႔အရိုက္ခံရေၾကာင္း (သူတို႔အခ်စ္ခံရေၾကာင္း) ျပသဖို႔အတြက္ သူတို႔ဦးေခါင္းကို ကတံုးရိတ္ရတယ္တဲ့ ေအာ္.. အဲဒီလူမ်ိဳးထဲမွာ လူမျဖစ္ခဲ့တာ လသာည. သိပ္ကံေကာင္းပါလား... :P

ရာနိုမမိုလူမ်ိဳး အယူတြန္ ခလက္နတ္ခ္ က ေျပာတယ္။ ကၽြန္ေတာ္သိတဲ့ ကမာၻၾကီးဟာ ရိုးရိုးစင္းစင္း မ်ဥ္းတစ္ေၾကာင္း မဟုတ္တာေသခ်ာပါတယ္။ စက္၀ိုင္းတစ္၀ိုင္းလို သံသရာလည္ က်က္စားေနရတဲ့ အိမ္ၾကီးပါလို႔ ေျပာသြားတယ္။ ဒါဟာ ေခတ္ေနာက္ျပန္က်ေနတယ္လို႔ ယူဆရတဲ့ ေရွးေဟာင္းကမာၻက လူသားေလးက ကမာၻၾကီးဟာ လံုးတယ္ဆိုတာ ကၽြန္ေတာ္တို႔သိျပီးသားလို႔ ေျပာခ်င္တာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ခင္ဗ်ားတို႔လို တိုးတက္ေနတဲ့ လူေတြလည္း တစ္ေန႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔လို ေနထိုင္စားေသာက္ရလိမ့္မယ္လို႔ ေျပာခ်င္တာလား စဥ္းစားစရာပါ။ ယခုအထိေတာ့ သူတို႔ဟာ သူတို႔ရဲ့ ယဥ္ေက်းမႈကို ထိန္းသိမ္းေနတုန္းပါပဲ..တဲ့။

မွတ္ခ်က္ : : မယဥ္ေက်းေသးတဲ့ အတြက္ ေယာကၤ်ားမိန္မ ဘယ္သူမွ အ၀တ္မ၀တ္ပါဘူး။ (ခါးမွာေတာ့ ၾကိဳးလိုမ်ိဳး အရာကို စည္းထားတယ္။) ဒါေၾကာင့္ တကိုယ္လံုးပံု ဓါတ္ပံုေလးေတြကို ပို႔စ္မွာ မတင္လိုက္ေသာ္လည္း ဗဟုသုတအလိုဌာ ျမင္ဖူးခ်င္ရင္ ဒီေနရာမွာ သြားၾကည့္လိုက္ပါေနာ္။ ရာနိုမမိုသူေလးေတြလည္း ေခ်ာတာကို ေတြ႔ရလိမ့္မယ္။

Reference: ရာနိုမမို လူမ်ိဳးအေၾကာင္း အက်ယ္ဆက္ဖတ္ရန္ဒီေနရာမွာ နဲ႔ .ဒီေနရာမွာ (ဂ်ပန္လို ) ဒီေနရာမွာ ( English လို )

လသာည..ျဖစ္ပါတယ္