Friday, August 7, 2009

လူေတြဘာေၾကာင့္ ျခားနားသလဲ

လူေတြတစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး မတူၾကပါဘူး။ ပထမ ရုပ္ရည္မတူဘူး။ ရုပ္ရည္တူေတာင္ စြမ္းရည္မတူဘူး၊ စိတ္ေနသေဘာထားမတူဘူး၊ အထံု၀ါသနာမတူဘူး။ အၾကိဳက္မတူဘူး၊ ေနာက္ထပ္လည္း မတူတာေတြ အမ်ားၾကီး.... မဟုတ္လား။

အဲဒီလို မတူတာေတြကိုပဲ အလုပ္မရွိအလုပ္ရွာလို႔ စိတ္ပညာရွင္ေတြက ဒီလိုမ်ိဳးျငင္းေနၾကေလရဲ့။

Francis Galtonကေျပာတယ္။ လူဆိုတာမ်ိဳးရိုးဗီဇက စကားေျပာတယ္တဲ့။ လူတစ္ဦးခ်င္းရဲ့ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြး၊စိတ္ေနစိတ္ထား၊ စြမ္းရည္စတာေတြဟာ မ်ိဳးရိုးလိုက္တာပါတယ္တဲ့။ သူက အမႊာကေလး ႏွစ္ေယာက္ကို တစ္ေယာက္ကို တြားသြားစကတဲက ေလွကားတက္သင္ေပးတယ္၊ က်န္ကေလးကို မသင္ပဲထားျပီး သူဘာသာတက္တာကို ေစာင့္ၾကည့္ခဲ့တယ္။ ပထမဆံုး သင္ေပးတဲ့ကေလးေရာ၊ မသင္ပဲထားတဲ့ကေလးေရာ ေနာက္ပိုင္း ေလွကားတက္တတ္တာျခင္း အတူတူပဲ၊ ဘယ္သူမွ ေစာသင္လို႔ ျမန္ျမန္မတက္နိုင္ဘူးတဲ့။ အဲဒါသူရဲ့ နာမည္ၾကီး စမ္းသပ္ခ်က္ ဥပမာေပ့ါ။

John B.Watsonက ေျပာျပန္တယ္။ လူဆိုတာ ပတ္၀န္းက်င္က အေရးၾကီးတာတဲ့။ ကိုယ့္ၾကီးျပင္း ရွင္သန္ရာ ပတ္၀န္းက်င္(အေတြ႔အၾကံဳေတြ)က ကိုယ့္ကိုျပဳျပင္သြားတာလို႔ ဆိုပါတယ္။ ကေလးေတြကို ငယ္စဥ္မွာ ပံုသြင္းျပဳျပင္(ေလ့က်င့္ေပး)လုိက္ရင္ လူၾကီးျဖစ္တဲ့ ကိုယ္ေမွ်ာ္မွန္းသလို ျဖစ္လာနိုင္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

သူက “ကၽြန္ေတာ္ကို က်န္းမာေရးေကာင္းတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္သာ ေပးပါ၊ ျပီးရင္ ကၽြန္ေတာ္စိတ္တိုင္းက် ျပဳျပင္ထားတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္မွာသာ ၾ႕ကီးျပင္းခြင့္ေပးပါ၊ ခင္ဗ်ား ျဖစ္ခ်င္တဲ့ရည္မွန္ခ်က္အတိုင္း ဆရာ၀န္ဆိုရင္ ဆရာ၀န္၊ လယ္သမားဆိုရင္ လယ္သမား ျဖစ္ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္လုပ္ေပးနိုင္တယ္”တဲ့ သူ႔အျမဲေျပာခဲ့ပါတယ္။ သူ႔အယူအဆ behaviorism ေတာ္ေတာ္နာမည္ၾကီးခဲ့ပါတယ္။


သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ကို မ်ိဳးရိုး၊ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ့ လႊမ္းမိုးမႈကို အစြန္းေရာက္ သတ္မွတ္သူမ်ားျဖစ္ၾကတယ္လို႔ ေ၀ဖန္သူက ေက်ာင္းဆရာလည္းျဖစ္ စိတ္ပညာရွင္လည္းျဖစ္တဲ့ Dr. Arnold Lucius Gesellပါ။ သူကေတာ့ “မ်ိဳးရိုးေရာ၊ ပတ္၀န္းက်င္ေရာ အေရးပါပါတယ္၊ ဒါေပမဲ့ လူသားတစ္ေယာက္အတြက္ ပတ္၀န္းက်င္ထက္ မ်ိဳးရိုးဗီဇရဲ့ လြမ္းမိုးမႈက ပိုတယ္”လို႔ အဆိုျပဳခဲ့ပါတယ္။

သူ႔ရဲ့ ဥပမာက ေမြးေမြးခ်င္း ကေလးငယ္ဟာ စကားမေျပာနိုင္ပါဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္က ဘယ္ေလာက္သင္သင္ သူစကားေျပာဖို႔ အေျခအေနreadinessမရွိေသးသ၍ သူမေျပာနိုင္ဘူး။ သူစကားေျပာဖို႔ အခ်ိန္တန္ေတာ့မွ (စကားေျပာနိုင္ေအာင္ matureျဖစ္ေတာ့မွ) သူစကားေျပာနိုင္တယ္။ သူစကားေျပာသင့္တဲ့ အခ်ိန္တန္တာေတာင္ သူဟာ “လူ”မဟုတ္ပဲ ေဂၚဇီလာျဖစ္ခဲ့ရင္ လူစကားေျပာတတ္ဖို႔ ခက္ခဲလိမ့္မယ္တဲ့...။


Konrad Lorenzက ၀င္ေထာက္ခံပါတယ္။ ဟုတ္တယ္၊ လူသားေတြအတြက္ ဖံြျဖိဳးတိုးတက္ဖို႔ critical periodဆိုတာ ရွိေသးတယ္။ လူသားတစ္ေယာက္က တစ္ခုခု ဖံြျဖိဳးဖို႔အတြက္ readinessျဖစ္တဲ့ အေစာပိုင္းကာလ အပိုင္းအျခားေလးဟာ ထိုအရာရဲ့ critical period ပါ။

ဥပမာက တိရိစာၦန္ေလးေတြဟာ ဥကေပါက္ကာစ၊ ေမြးကာစမွာ သူ႔မိဘေတြရဲ့ အျပဳအမူကို စတင္သင္ယူပါတယ္။ ဥကေပါက္ကာစ ၾကက္ေပါက္စေလးကို သူအေမအျဖစ္ အရုပ္ဘဲၾကီး တစ္ေကာင္ ေပးထားခဲ့ရင္ သူဟာ သူအေမ ဘဲမၾကီးေနာက္က သြားေလရာလိုက္ျပီး သူ႔အေမျပဳမႈသလို ျပဳမႈတာေတြ႔ရပါတယ္။ သူကေတာ့ ဘဲမၾကီးကိုပဲ အေမအျဖစ္ သတ္မွတ္(သင္ယူ) ျပီးသြားတာေၾကာင့္ သူနည္းနည္းၾကီးမွ (ဥပမာ သူ႔အေမအရင္း)ၾကက္မၾကီးကိုေတြ႔ရရင္ေတာင္ သူက ၾကက္လိုျပဳမႈမွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ imprintingလို႔ ေခၚပါတယ္။


ေနာက္တေယာက္(...)ေျပာလာပါတယ္။ လူသားတစ္ေယာက္ေျပာင္းလဲတိုးတက္ဖို႔ မ်ိဳးရိုးနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ သီးသန္႔လည္းစီေၾကာင့္ မဟုတ္သလို၊ ဘယ္သူက ပိုမ်ားတယ္လို႔လည္း မသတ္မွတ္ၾကပါနဲ႔။ သူ႔တုိ႔က အျပန္အလွန္ပတ္သက္ျပီး ေျပာင္းလဲေနတာပါ.တဲ့။ ႕

Eက ပတ္၀န္းက်င္၊ Uက ဗီဇ တစ္ခုကလြမ္းမိုးမႈမ်ားရင္ ေနာက္တစ္ခုက လႊမ္းမိုးမႈနည္းမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ စြမ္းရည္အမ်ိဳးအစားနဲ႔ စဥ္းစားရရင္ အရပ္ရွည္ျခင္း၊ ဘာသာစ႕ကားကၽြမ္းက်င္ျခင္း၊ အနုပညာ(ပန္းခ်ီပန္းပု၊ သီဆိုတီးမႈတ္ကခုန္ျခင္းစသည္)တတ္ေျမာက္မႈဟာ မ်ိဳးရိုးထက္ ပတ္၀န္းက်င္ရဲ့လႊမ္းမုိးမႈပိုမ်ားသလား၊ နည္းသလား? IQလိုဟာမ်ိဳးက်ေတာ့ ေလ့က်င့္ေပးလို႔ရတယ္လို႔ အခုေခတ္မွာ လက္ခံထားၾကေပမဲ့ မ်ိဳးရိုးဗီဇရဲ့အခမ္းအနားကလည္း အမ်ားၾကီးစကားေျပာေနျပန္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ ဘယ္သူက မ်ားသလဲ...???


ေနာက္ထပ္...ကေျပာျပန္တယ္.x@#$%^...။

ေနာက္တစ္ေယာက္..xxxx^%#$@။

ဒီျပႆနာကို ေခတ္အဆက္ဆက္ တစ္ေယာက္ျပီး တစ္ေယာက္ျငင္းေနၾကတာ မျပီးေသးပါဘူး။ ဆက္လက္လည္း ျငင္းေနၾကဦးမယ့္ ထင္တယ္။

သူတို႔ေတြက တစ္ကယ့္တစ္ေယာက္တစ္ေပါက္ပဲ.. ပညာရွင္ ငါ့သူငယ္ခ်င္း..မင္းေကာ ဘယ္လိုထင္သလဲဟင္.. :P

မင္းအေျဖေတာ့စိတ္၀င္စားတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔ျငင္းတာနားေထာင္ရင္း .. စာ..ဆိုရင္ အိပ္ငိုက္တတ္တဲ့ .လသာည တစ္ေယာက္အိပ္ငိုက္ေနျပီ အဟီး...နားေတာ့မယ္ တာ့တာ။ ဖတ္တဲ့သူေတြ လည္း အိပ္ငိုက္သြားရင္ ခြင့္လႊတ္ပါရန္..။ ဂြတ္................နုိတ္...............................................................

11 comments:

rose of sharon said...

မ်ိဳးရိုးနဲ႔ပတ္ဝန္းက်င္အခ်ိဳးအစားက သိပ္မကြာေလာက္ဘူးလို႔ထင္ပါတယ္... အားလံုးကစပ္ဆက္ေနသလားလို႔... ခ်စ္သူငယ္ခ်င္းေလးေရ... ပညာရွင္မဟုတ္လို႔အက်ယ္တဝင္႔မေဆြးေႏြးႏိုင္ပါဘူးကြယ္...

လသာည said...

ဟားဟား ခ်စ္ေသာရို႔စ္က ေတာ္ျပီးသား။ ရတယ္ရတယ္..ပညာရွင္ျဖစ္စရာမလိုဘူးရယ္၊ လသာည သူငယ္ခ်င္းျဖစ္ရင္ကို လံုေလာက္ျပိးသား၊ အမွတ္ျပည့္ေပးလိုက္ျပီ..."(^^)"။

မိုးသီတာ said...

မ်ိဳးရိုးဗီဇ၊ ပတ္၀န္းက်င္တူတူမွာတင္ကို ... ၾကီးျပင္းခဲ့ေပမဲ့.. လူေတြ ကြာျခားၾကတာလဲ ျငင္းလို႕မရဘူးေလ. လသာညရယ္။... တစ္ဖေအ၊တစ္မေအ တည္း အတူေမြး၊ တစ္ေက်ာင္းတည္းတူတူတက္၊ စာတူတူက်က္၊ လဲ ႏွလံုးသားတူတူ၊ ဦးေႏွာက္တူတူ ဘယ္ရွိပါ့မလဲ။ အတန္းထဲက ကဗ်ာဆရာ၊ ပန္းခ်ီဆရာေတြကို ကိုယ္တို႕ ေငးၾကည့္ခဲ့ဘူးသလို... ကိုယ္တို႕ထူးျခားခ်က္ေတြကိုလဲ သူငယ္ခ်င္းေတြ ၀ိုင္းေငးတာ ခံခဲ့ရတာပဲ။ အဲဒါ ဆရာေတြ တူတူပဲေလ။...ကိုယ္တို႕ေတာေက်ာင္းကဆို... တစ္ႏုိင္ငံလံုး စာစီစာကံုးဆုရွင္ေတာင္ ေပၚခဲ့ဘူးတယ္ေလ။... အိုဘားမားကိုလဲ သူ႕မိဘက ေမာင္ႏွမေတြနဲ႕ ခြဲျပီး ေက်ာင္းထားမွာမွ မဟုတ္တာ...။ အိုင္းစတုိင္းကိုလဲ သူ႕အိမ္က ေမာင္ႏွမေတြနဲ႕ ေက်ာင္းခြဲထားမွာမွ မဟုတ္တာ...ပညာရွင္မဟုတ္ေပမဲ့ မ်ိဳးရိုးနဲ႕ ပါတ္၀န္းက်င္ ၂ခုတည္းက လံုး၀ျပည့္စံုမွဳမရွိဘူးလို႕ေျပာျခင္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဗုဒၶွအယူအဆကုိ ကိုယ္ျခြင္းခ်က္မဲ့ လက္ခံလိုက္ရတယ္။ ကံ.. ေရွးကံ၊ ယခုကံ... ကံႏွင့္တူေသာအရာသည္ မရွိ။ ဆိုတာကို။.... မ်ိဳးရိုးဗီဇ တူတဲ့ မ်က္လံုးနဲ႕ ပါတ္၀န္းက်င္ တူတူမွာ ၾကီးခဲ့တဲ့ ဦးေႏွာက္ ၂ ခုဟာ... အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို အကြဲကြဲ အျပားျပား သံုးသပ္ ခံစားႏုိင္ၾကတယ္။... တျခားစီ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။... အဲဒီအေပၚမူတည္ျပီး ကြာကုန္ၾကတယ္လို႕ ေျပာမလား။.... အဲဒီ ... စိတ္.. မူလပင္ကိုယ္စိတ္ကို ... ဘာလို႕ေျပာမလဲ။.... ပညာရွင္မဟုတ္ပါဘူး။ စိတ္ပါ၀င္စားသူပါ။

မိုးသီတာ said...

ဗုဒၶအယူ၀ါဒနဲ႕ေတာ့... အထံုလို႕ေခၚတယ္။... ဒါေပမဲ့ သိပၸံ(ေနာက္ဆံုးေတာ့ စိတ္ပညာဟာ သိပၸံပါပဲ။.. စနစ္တက် ခြဲျခမ္းစိတ္ျဖာတာ) မွာ စကားလံုးရွိပါ့မလား။ .. ကုိယ္ေျပာတာ... ဗုဒၶဘာသာ လို႕မေျပာခဲ့ဘူးေနာ္။ ဗုဒၶ အယူ၀ါဒလို႕ေျပာခဲ့ပါတယ္။... ဒါ၀င္ရဲ႕ သီအိုရီကို အသံုးျပဳလက္ကိုင္ထား အလုပ္လုပ္ေနတဲ့ ကိုယ္က ဗုဒၶရဲ႕ ဖီေလာ္ေဆာ္ဖီေတြကို အလြန္တရာႏွစ္သက္လက္ခံပါတယ္။... လသာညရဲ ႕အျမင္ေတြကိုလဲ ၾကားခ်င္ေသးတယ္ေလ။... ပညာရွင္ေတြရဲ ႕အျမင္နဲ႕ အတူေပါ့။

မင္းအိမ္ျဖဴ Minn Eain Phyu said...

အစ္မလာသာညေရ
ေခါင္းစားေအာင္လုပ္ေနပါတယ္

ကြ်န္ေတာ္အေနနဲ႔ မ်ိဳးရိုးဆိုတဲ့အပုိင္းကုိ ေတာ့ ဘာမွ မေျပာလိုဘူး တခါမွလည္း မစမ္းသပ္ဘူးဘူး P:

ဒါေပမယ့္ ၀န္းက်င္ေကာင္းတစ္ခုေတာ့လုိအပ္တယ္ ၊ အဲ ျပန္ဆက္စပ္ရရင္ေတာ့ အဲဒီအခြင့္အေရးကို အက်ိဳးရွိရွိ အသံုးခ်တက္တဲ့ ဗီဇ ေခၚမလား ဒါလည္း အေထာက္အပံ့ပဲ

ေနာက္ဆံုးကေတာ့ အေပၚက တစ္ေယာက္ေဆြးေနြးသလို အထံု ၊ ကံတရားေပါ့

အခ်ိန္အားရင္ ဒါေလးဖတ္ၾကည့္ပါ
http://minneain.blogspot.com/search/label/%E1%80%A1%E1%80%90%E1%80%AD%E1%80%90%E1%80%B9%E1%80%81%E1%80%9B%E1%80%AE%E1%80%B8%E1%80%9E%E1%80%AF%E1%80%AD.%20%E1%80%BB%E1%80%95%E1%80%94%E1%80%B9%E1%80%B1%E1%80%85%E1%80%AC%E1%80%84%E1%80%B9%E1%80%B8%E1%80%84%E1%80%B2%E1%80%B7%E1%81%BE%E1%80%80%E1%80%8A%E1%80%B9%E1%80%B7%E1%80%99%E1%80%AD%E1%80%B1%E1%80%9E%E1%80%AC%E1%80%A1%E1%80%81%E1%80%AB

ကြ်န္ေတာ္ျမင္သေလာက္ေလး ေဆြးေႏြးထားတာပါ

ေပ်ာ္ရႊင္ပါေစ
မင္းအိမ္ျဖဴ

Anonymous said...

Nuさん。
暑いですねぇ~元気ですかぁ

昨日は憂香さんと一緒に横浜でLive♪聴いて
フランス料理食べましたo(^o^)o 幸せ

憂香さんもNuさんに会いたがってましたよぉ~

ではでは。

လသာည said...

ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ မိုးရယ္..။ တို႕သူငယ္ခ်င္းလည္း ပညာရွင္ပါေနာ္ သိေနတယ္။ မင္းေျပာခ်င္တာက အထံု၊ ပတ္၀န္းက်င္၊ မ်ိဳးရိုးဗီဇေတြနဲ႔ ကံကံ၏ အက်ိဳးေပါင္းစပ္တယ္ေပါ့ ဟုတ္လား။ wakarimashita. :D

ကိုမင္းအိမ္ေရ..
ကြန္မန္႔ေလး ေက်းဇူးေနာ္။ မင္းေရးထားတာအားလံုး ေသေသခ်ာခ်ာ ေတြးေတာျပီးေတာ့ ဖတ္ခဲ့တယ္။ မင္းရဲ့ အျမင္တခ်ိဳ႕က အစ္မနဲ႔တူပါတယ္။ ေလးစားပါတယ္္။ ေၾသာ္..:D အျမင္တူလို႔ ေလးစားတာမဟုတ္ပါဘူး။ အရာရာကို ဆင္ျခင္တတ္တဲ့ အေလ့အက်င့္ကို ေလးစားတယ္လို႔ ေျပာတာ :P

၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးေပးသြားေသာ ပညာရွင္သူငယ္ခ်င္းေလးမ်ားအားလံုးကို အထူး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

မိုးစံ said...

အင္း... ဆရာႀကီး J. B. Watson ကေတာ့ လူတစ္ေယာက္ကို ပံုေဖၚဖို႔အတြက္ ဗီဇ နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ပတ္ဝန္းက်င္ကသာ အဓိကက်တယ္ ဆိုတဲ့ တဖက္သတ္ အယူစြဲဝါဒေၾကာင့္ APA ဥကၠဌ ရာထူးကေန ႏွဳတ္ထြက္ေပးလိုက္ရသည္အထိ အထိနာခဲ့သူပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ ကုန္ပစၥည္းေၾကာ္ျငာေတြ ပထမဆံုး စတင္ ရိုက္ကူးသူအျဖစ္ နာမည္ ေက်ာ္ၾကားကာ ေအာင္ျမင္မႈေတြ ရခဲ့ေပမဲ့ ကြယ္လြန္ခ်ိန္အထိ သူ႕ အယူအဆကို စြဲျမဲစြာ ဖက္တြယ္ခဲ့သူ အျပဳအမူဝါဒီ စိတ္ပညာရွင္ႀကီးပါ။
အခုခ်ိ္န္အထိေတာ့ ဗီဇ နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ဟာ ၅၀-၅၀ ရာခိုင္ႏွဳန္း လို႔ စိတ္ပညာရွင္ အမ်ားစုက လက္ခံထားဆဲပါ။
အထက္မွာ ေျပာခဲ့ၾကသလို ဗုဒၶအယူဝါဒ ရႈေထာင့္က ၾကည့္ရင္ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ဗီဇ နဲ႔ ပတ္ဝန္းက်င္ရဲ႕အေရးပါမႈမွာ အတိတ္ကံရဲ႕ သက္ေရာက္မႈကို ထိန္ခ်န္ထားသလိုမ်ား ျဖစ္ေနမလား...။ ပညာရွင္ေတြ ဆက္ျပီး အျငင္းပြားေနရအုံးမယ့္ ဗီဇ နဲ႕ ပတ္ဝန္းက်င္ ျပႆနာပါ။
အခ်ိန္ရလို႔ စိတ္ဝင္စားမယ္ဆိုရင္ စာေပဗိမာန္ ဦးေအးေမာင္(ဗုဒၶနဲ႔ဗုဒၶဝါဒက်မ္းျပဳ)ရဲ႕ “ဗီဇနဲ႔ပတ္ဝန္းက်င္”စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည့္ဖို႔ ညႊန္းလိုက္ပါရေစ...။

လသာည said...

ကိုမိုးစံ ေက်းဇူးတင္လိုက္တာ။ ကိုမိုးစံရဲ့ကြန္မန္႔ ကို ဖတ္ျပီးမွ ကၽြန္မ သူငယ္ခ်င္းေတြရဲ့ကြန္မန္႔အတြက္ ဘယ္လိုfeedbackေပးရမလဲဆိုတဲ့ အေျဖကို သိသြားတာ။ အမ်ားၾကီး ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။
သူငယ္ခ်င္းေရ.. ကိုမိုးစံေျပာတဲ့အတိုင္းပဲ..။ ကိုမိုးစံက တို႔ရဲ့ စီနီယာေလ။ ကြန္႔မန္႔လာေပးျပီး ခ်ီးျမင့္သြားတာ.ကိုမိုးစံကို အမ်ားၾကီးေက်းဇူးတင္ပါတယ္.။

မိုးသီတာ said...

ပညာရွင္မ်ား၏ အျမင္... မ်ားကို နာၾကားရသည္မ်ားကို ေက်းဇူးတင္ပါ၏။ နာၾကားခြင့္ရဖို႕ အိမ္ေဆာက္ စကား၀ိုင္းစေပးေသာ လသာညကိုလဲ ေက်းဇူးတင္ပါ၏။... :) :)

လသာည said...

ေတြ႔လား ေတြ႔လား မိုးတို႔က အဲလိုခ်စ္ဖို႔ေကာင္းတာ။ ၀င္ေဆြးေႏြးတဲ့အတြက္ေက်းဇူး။ ေနာက္ၾကံဳရင္ လက္ဘက္ရည္တိုက္ပါဦးမယ္။ အခုေတာ့ အေၾကြးမွတ္ထားေပးပါ။